Gia Lai: Bệnh khảm lá uy hiếp 70.000 ha sắn

Cánh đồng sắn ở xã Ia Mrơn được xem là lớn nhất của cả H. Ia Pa (Gia Lai) đang đối mặt với nguy cơ bệnh khảm lá virus khi nhiều diện tích bị nhiễm bệnh. Điều dễ phân biệt là những đám cây sắn lá bị khảm vàng loang lổ trên mặt lá và những chiếc lá bị biến dạng nhăn nhúm vì bị nhiễm bệnh.

Ông Phạm Văn Thủy (thôn Kim Năng, xã Ia Mrơn, H. Ia Pa) năm nay trồng 5ha sắn, tuy nhiên nỗi lo ngày càng lớn khi đang chuẩn bị thu hoạch thì rẫy sắn lại bị bệnh khảm lá. Không chỉ lo ngại việc giảm năng suất của vụ mùa này mà tình trạng bệnh khảm lá ngày càng nghiêm trọng hơn.

Một rẫy sắn của người dân bị nhiễm bệnh

Ông Thủy cho biết: năm ngoái trong rẫy chỉ có vài khoảnh nhỏ cây bị khảm lá và ông đã tiến hành tiêu hủy theo khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn. Tuy nhiên, năm nay, khi trồng lại thì gần như toàn bộ rẫy sắn đã bị nhiễm bệnh khảm lá. Một số diện tích biểu hiện bệnh rất nặng ngay từ khi cây sắn mới lên.

Trên địa bàn H. Ia Pa, bệnh khảm lá xuất hiện từ năm 2018, nguyên nhân là do người dân tự đưa giống sắn từ Tây Ninh về địa phương trồng với hy vọng vụ mùa tới sẽ bán giống cho toàn vùng. Thế nhưng, số giống trên đã bị nhiễm bệnh khiến bệnh bắt đầu lây lan với tốc độ chóng mặt, khó kiểm soát. Năm 2018, diện tích sắn bị bệnh khảm lá toàn huyện chỉ khoảng 10ha nhưng năm nay đã tăng hơn 220 lần với hơn 2.200ha. Đây cũng là một trong những huyện có diện tích sắn bị bệnh lớn nhất tỉnh và mặc dù các ngành chức năng của huyện đã nỗ lực ngăn chặn nhưng bệnh chưa có dấu hiệu dừng lại và gần như không thể kiểm soát.

Người dân trồng sắn ở địa phương chưa bao giờ lao đao như thời điểm hiện tại. Không chỉ bị bệnh khảm lá hoành hành khiến năng suất, tinh bột giảm, mà thậm thí cả rẫy sắn không cho củ do nhiễm bệnh nặng. Một chủ cơ sở thu mua sắn cho biết: năm ngoái khi dịch bệnh chưa xảy ra nhiều, 1ha sắn ông có thể mua với giá 50 triệu đồng. Thế nhưng, năm nay, dịch bệnh lây lan rộng khiến việc thu mua như “đánh bạc”. “Năm nay tôi chỉ mua 25 triệu đồng/ha, có lúc 20 triệu nhưng không dám mua nữa. Mới có người vào bán đứt cả rẫy 20 triệu mà tôi không dám mua, bệnh khảm lá thế này có rẫy đào lên cũng chẳng có củ mấy. 20 năm thu mua nhưng chưa bao giờ thấy vụ sắn thất bát như năm nay”, chủ cơ sở này nói.

Huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai là địa phương có diện tích sắn nhiễm bệnh khảm lá nặng nhất, với trên 2.500ha. Việc diện tích nhiễm bệnh tăng đột biến là do trong niên vụ năm nay, nhiều nông dân chuyển đổi đất trồng mía sang trồng sắn trong thời điểm bệnh khảm lá đang lây lan, việc kiểm soát nguồn giống không tốt. Mặc dù các ngành chức năng của huyện đã nỗ lực ngăn chặn nhưng bệnh khảm lá chưa có dấu hiệu dừng lại.

Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh Gia Lai, trong số hơn 4.200ha sắn bị bệnh, có hơn 1.600ha bị ở mức trung bình đến rất nặng, năng suất có thể giảm từ 50 – 90%. Như vậy, kể từ khi phát hiện cách đây khoảng 1 năm, diện tích sắn bị bệnh khảm lá virus ở Gia Lai đã tăng hơn 400 lần. Gia Lai hiện có 70.000ha sắn do bệnh khảm lá chưa có thuốc đặc trị, tốc độ lây lan vẫn chưa được kiểm soát nên toàn bộ các vùng sắn ở tỉnh đều bị đe dọa.

Nhật Lệ (T/h)