[Góc nhìn tuần qua]: Chủ động ứng phó sớm với El Nino và nắng hạn

Hiện tượng El Nino xuất hiện vào nửa cuối mùa hè năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%. Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng nhiều hơn và gay gắt hơn; khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất. Hoạt động của bão/áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn, cả về cường độ và quỹ đạo.

Theo cảnh báo của tổ chức Khí tượng Thế giới, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng lên mức kỷ lục trong giai đoạn từ năm 2023 đến năm 2027 do khí nhà kính giữ nhiệt và hiện tượng El Nino. 66% khả năng nhiệt độ bề mặt toàn cầu trung bình hàng năm sẽ cao hơn 1,5°C so với mức thời kỳ tiền công nghiệp trong ít nhất một năm trong 5 năm tới. 98% khả năng là ít nhất một trong 5 năm tới, hoặc cả giai đoạn 5 năm nói chung, sẽ là khoảng thời gian nóng nhất từng được ghi nhận.

Ở nhiều quốc gia trên thế giới, hạn hán đang diễn ra khốc liệt. Nhiều sông hồ, vốn là nguồn cung ứng nước tưới tiêu cho các vùng đất nông nghiệp và nguồn nước sinh hoạt cho người dân thì mực nước đã xuống mức thấp kỷ lục, thậm chí còn trơ đáy.

Sự xuất hiện của Elnino, cộng với tình hình nắng nóng thời gian tới, dự báo nguồn nước trong các hồ chứa ở miền Trung có xu thế giảm nhanh dẫn tới nguy cơ hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn vụ hè thu xảy ra tại 9 tỉnh miền Trung trong đó Thanh Hóa và Nghệ An là nhiều nhất. Tổng diện tích có nguy cơ hạn hán, thiếu nước là 12.500-18.500 ha, chiếm khoảng 2% tổng diện tích gieo trồng của cả khu vực miền Trung. Nhưng từ mùa khô năm 2024 đến năm 2025, hạn hán, xâm nhập mặn có nguy cơ cao xảy ra trên phạm vi rộng, kéo dài, đặc biệt tại các khu vực Tây Nguyên, Trung Bộ và Nam Bộ.