Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam: Chặng đường hơn hai thập kỷ xây dựng và phát triển vững mạnh

Hành trình hình thành và phát triển

Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam được thành lập ngày 4/10/2002 theo Quyết định số 06/2002/QĐ-BNV của Bộ Nội vụ với tên gọi ban đầu là Hội Nước sạch và Vệ sinh môi trường Việt Nam. Hội có tên giao dịch tiếng Anh là Viet Nam Association For Safe water and Environmental, viết tắt là AWATEN. Trải qua hơn hai thập kỷ xây dựng và trưởng thành, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam (Hội) đã không ngừng mở rộng quy mô, hoàn thiện tổ chức và khẳng định vị thế là một tổ chức xã hội – nghề nghiệp nòng cốt trong lĩnh vực nước sạch và môi trường.

Hiện nay, Hội là thành viên chính thức của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, với cơ quan thường trực đặt tại Hà Nội, hoạt động dưới sự quản lý nhà nước của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Hội có cơ quan ngôn luận là Tạp chí Môi trường và Cuộc sống (bản in và điện tử), một diễn đàn quan trọng trong hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội các vấn đề môi trường, nước sạch và biến đổi khí hậu, lan tỏa sâu rộng định hướng của Hội là: “ Đưa nước sạch đến với người nghèo; Biến chất thải thành tài nguyên và cùng cộng đồng chung tay ứng phó với biến đổi khí hậu”.

Với vai trò là kênh thông tin chính thống, Tạp chí Môi trường và Cuộc sống đã cung cấp cho độc giả những thông tin chính thống, có chọn lọc phản ánh các hoạt động bảo vệ môi trường, đấu tranh phòng chống tiêu cực trong lĩnh vực tài nguyên – môi trường, đồng thời là diễn đàn khoa học của đội ngũ trí thức, nhà nghiên cứu, góp phần chỉ ra những mặt thành công, hạn chế của các cơ chế chính sách trong lĩnh vực môi trường nói chung và vấn đề môi trường ở Việt Nam nói riêng.

Tính đến tháng 6/2025, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam có 228 hội viên (chưa kể hội viên thuộc các tỉnh, thành phố).

Đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động

Tính đến tháng 6/2025, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam có 228 hội viên (chưa kể hội viên thuộc các tỉnh, thành phố).

Đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động

Trong nhiệm kỳ IV (2019–2024), Hội đã kiện toàn bộ máy tổ chức với Ban Chấp hành gồm 46 đồng chí, Ban Thường vụ với 15 đồng chí và nhiều đơn vị trực thuộc hoạt động hiệu quả. Đáng chú ý, Hội đã thành lập Chi bộ cơ quan Hội trực thuộc Đảng bộ Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam, với 13 đảng viên sinh hoạt đều đặn, tạo nền tảng vững chắc về chính trị – tổ chức. Hội cũng đã xây dựng và củng cố 09 đơn vị trực thuộc; trong đó 06 đơn vị hoạt động ổn định. Một số Hội thành viên hoạt động hiệu quả như Hội Nước sạch và Môi trường tỉnh Thái Nguyên, Bắc Giang,….. đã triển khai nhiều hoạt động thực tiễn, có nhiều sáng kiến thiết thực, hiệu quả trong tuyên truyền, thu gom rác thải, xử lý nước thải sinh hoạt nông thôn, góp phần cải thiện môi trường sống của người dân. Đặc biệt Hội Nước sạch và Môi trường tỉnh Thái Nguyên phối hợp hỗ trợ 56.000 bếp đun tiết kiệm tới các hộ dân.

Cùng với đó là hoạt động của Văn phòng đại diện của Hội tại thành phố Hồ Chí Minh có nhiều hoạt động sáng tạo, tuyên truyền với nhiều hình thức, gần gũi và có sức lan tỏa cao. Các chương trình “Thứ Bảy đổi rác lấy quà”, “Ngôi trường xanh”, diễn đàn “Net Zero 2050”, các chiến dịch truyền hình trực tiếp vì nước sạch cho người nghèo, các tọa đàm truyền hình trực tiếp về nước sạch cho vùng khó khăn… không chỉ thu hút sự quan tâm của cộng đồng mà còn góp phần nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên nước hợp lý.

Và một điểm nhấn trong nhiệm kỳ qua là Hội đã đề xuất lấy ngày 14/8 hằng năm là “Ngày Nước và Môi trường Việt Nam”, nhằm tôn vinh giá trị của nước sạch và phát động hành động bền vững vì môi trường sống trong lành.

Phản biện chính sách và hợp tác quốc tế

Phát huy vai trò là tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội Việt Nam, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam đã tích cực tham gia đóng góp vào nhiều văn bản quan trọng như Luật Tài nguyên nước (sửa đổi), Chiến lược giảm phát thải khí nhà kính, Đề án quản lý thị trường các-bon... Đồng thời, Hội còn chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu cấp Bộ mang tính ứng dụng cao, tiêu biểu như: Nghiên cứu mô hình quản lý môi trường nước hệ thống Bắc Hưng Hải;

Đánh giá tác động môi trường đến các di sản thiên nhiên;

Đề xuất chính sách về tín chỉ các-bon (đang thực hiện năm 2025),...

Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, Hội còn tích cực tham gia công tác xã hội, gắn bó với cộng đồng. Trong nhiệm kỳ vừa qua, Hội đã ủng hộ hơn 100 triệu đồng cho Quỹ Vaccine phòng chống COVID-19, xây dựng hai căn nhà Đại đoàn kết, gửi phân vi sinh hỗ trợ Trường Sa trồng rau xanh, trao hàng nghìn phần quà cho người dân vùng khó khăn.

Không dừng lại ở trong nước, Hội còn mở rộng hợp tác quốc tế với các đối tác từ Hàn Quốc, Đài Loan... nhằm chuyển giao công nghệ xử lý nước, tái chế rác thải và phát triển các mô hình nông nghiệp hữu cơ. Các doanh nghiệp thành viên của Hội đã ký kết hơn 60 hợp đồng về cung cấp dịch vụ, sản phẩm môi trường tại nhiều tỉnh thành. Đây là nền tảng để thúc đẩy thị trường dịch vụ môi trường phát triển, đóng góp thiết thực vào quá trình phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Hội cũng là nơi tôn vinh và phát huy đội ngũ trí thức môi trường. Trong đó, tiêu biểu như TS. Lê Hùng Anh – Phó Chủ tịch Hội tại TP.HCM đã được MTTQ Việt Nam đề nghị khen thưởng là trí thức tiêu biểu toàn quốc năm 2024.

Sẵn sàng cho chặng đường mới

Hơn hai thập kỷ hoạt động là một hành trình bền bỉ, kiên trì của những người tâm huyết với môi trường. Với tôn chỉ “Nước sạch – Môi trường bền vững – Cuộc sống hạnh phúc”, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam đang từng bước hiện thực hóa sứ mệnh cao cả, góp phần bảo vệ môi trường sống cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Trên suốt chặng đường hơn 20 năm kể từ khi thành lập đến nay, Ban Chấp hành Hội qua các thời kỳ đã đoàn kết nhất trí, kết hợp chặt chẽ với các tổ chức hội ở các tỉnh, thành phố trong cả nước, Hội Nước sạch và Môi trường Thái Nguyên, Hội Nước sạch và Môi trường Bắc Giang, Văn phòng đại diện Hội Nước sạch và Môi trường tại Thành phố Hồ Chí Minh, đơn vị trực thuộc Hội là Tạp chí Môi trường và Cuộc sống, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và hỗ trợ của một số Bộ, ngành, cơ quan, đơn vị đối với hoạt động của Hội đã đạt được những kết quả nhất định và thực hiện tốt định hướng mục tiêu của Hội là “Đưa nước sạch đến với người nghèo”; “Biến chất thải thành tài nguyên”; “Cùng cộng đồng ứng phó với biến đổi khí hậu”.

Hội đã tổ chức thành công và hoàn thành Đề án truyền thông về nước sạch và vệ sinh môi trường dành cho người dân khu vực phía Bắc giai đoạn 2007 – 2010, được Hội đồng nghiệm thu cấp và hiện đang được các cơ quan hữu quan quyết định đầu tư và triển khai thực hiện; Tuyên truyền Chương trình mục tiêu quốc gia về nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, in ấn và phát hành 02 ấn phẩm chuyên san “Môi trường và Cuộc sống”; Phối hợp với Trung tâm Đào tạo và Truyền thông của Tổng cục Môi trường – Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) in ấn, phát hành 400 cuốn sách “Sổ tay truyền thông về nước sạch và bảo vệ môi trường’’.

Hưởng ứng Tuần lễ quốc gia về Nước sạch và Vệ sinh môi trường, Hội còn phối hợp với Bộ, ngành và tỉnh tổ chức mít-tinh và triển khai thực hiện nhiệm vụ có hiệu quả thiết thực như: hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải, nguồn nước thải; tuyên truyền, vận động nhân dân ở khu dân cư tổng vệ sinh nơi công cộng và ở gia đình, tạo sự chuyển biến về nhận thức; tổ chức hoạt động hưởng ứng chiến dịch làm cho Thế giới sạch hơn ở Bắc Giang xây dựng mô hình gia đình phụ nữ “5 không, 3 sạch“ trong gia đình hội viên và cộng đồng;

Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Thái Nguyên đồng tổ chức mít tinh và động thổ xây dựng Trạm cấp nước tại trường Phổ thông trung học nội trú dành cho các con em dân tộc thiểu số tại xã Bình Yên, huyện Định Hoá, tỉnh Thái Nguyên (nay là trường Phổ thông trung học nội trú tỉnh Thái Nguyên),...

Những kết quả đạt được không chỉ thể hiện nỗ lực của tập thể lãnh đạo và hội viên mà còn là minh chứng cho sự cần thiết của một tổ chức xã hội - nghề nghiệp như Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam trong công cuộc bảo vệ môi trường quốc gia.

Trong nhiệm kỳ tới (2025–2030), Hội xác định sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, phản biện chính sách, nâng cao năng lực truyền thông và mở rộng hợp tác quốc tế; phát triển mạng lưới hội viên tại các tỉnh thành, củng cố tổ chức vững mạnh, đồng thời đóng vai trò nòng cốt trong thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, thị trường các-bon và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, sự đóng góp của Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam là một phần không thể thiếu trong hành trình đưa Việt Nam hướng tới phát triển xanh, bền vững và bao trùm.

Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam: Vững bước trong kỷ nguyên xanh