Những dấu hiệu nhận biết địa hình sắp xảy ra sạt lở?

Sạt lở đất là gì?

Theo tài liệu của Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai, sạt lở đất là khối đất ở sườn dốc bị tách khỏi vị trí ban đầu và dịch chuyển xuống phía dưới. Quá trình sạt lở là sự đan xen giữa hiện tượng dịch chuyển trượt và hiện tượng sụp đổ của khối đất ở sườn dốc.

Vùng đồi núi với bề mặt sườn có độ dốc lớn hoặc bờ sông, suối dốc đứng, cấu trúc địa chất của tầng phủ kém ổn định, dễ xảy ra sạt lở đất do tác động của các nguyên nhân:

- Tác động của dòng chảy trên mặt sườn dốc và ở sông, suối do mưa kéo dài hoặc mưa với cường độ lớn trong thời gian nhất định;

- Mưa lũ lớn hoặc vận hành hồ chứa nước làm mực nước sông ở hạ lưu thay đổi đột ngột;

- Mực nước ngầm thay đổi;

- Ảnh hưởng của động đất;

- Các hoạt động của con người như: Xây dựng cơ sở hạ tầng thiếu quy hoạch hoặc không không đảm bảo các yêu cầu về phòng, chống thiên tai; Chặt phá rừng; Khái thác khoáng sản, vật liệu trái quy định; Lấn chiếm dòng chảy.

Một số dấu hiệu có thể nhận biết sớm nguy cơ xảy ra sạt lở đất như: Mưa trong thời gian dài hoặc mưa với cường độ rất lớn trong nhiều giờ; Nước ở sông suối chuyển màu đục, trên mặt nước xuất hiện bọt; Nước chảy ra từ chân sườn dốc, khe, rãnh của sườn dốc mang theo bùn đất;

Bên cạnh đó là xuất hiện vết rạn nứt ở bề mặt sườn dốc, bờ sông, suối; Nước chảy mặt trước chân sườn dốc có dấu hiệu bất thường như: trên mặt đất xuất hiện bùn lầy sũng nước, mực nước giếng ở khu vực sạt lở hoặc lân cận đột ngột tăng lên; Mặt đất bắt đầu dịch chuyển xuống theo chiều dốc, các lớp đất ở khối trượt hạ thấp so với xung quanh;

Ngoài ra, kết cấu của các công trình xây dựng trên mặt đất bị thay đổi như: cửa bị kẹt không thể đóng, mở; xuất hiện vết nứt trên tường nhà, tường bao; đồ vật trong nhà có hiện tượng rung hoặc dịch chuyển…; hàng rào, tường chắn, cột điện, cây cối bị nghiêng hoặc dịch chuyển; đường ống nước bị vỡ, máng dẫn nước bị nghiêng, đổ;

Dấu hiệu nhận biết nguy cơ sạt lở đất

Một số dấu hiệu khác như: Xuất hiện vết nứt, hố sụt trên mặt đất ở sân, vườn, lối đi; mặt đất có hiện tượng phồng rộp khi bước lên thấy bùng nhùng, nước ngầm trào lên mặt đất; Cây cối bị nghiêng, gẫy đổ, xuất hiện những âm thanh lạ, tiếng va đập của các tảng đá khi bị dịch chuyển; tiếng động do công trình xây dựng trên mặt đất bị sập, đổ…

Bước vào mùa mưa bão, hiện tượng sạt lở đất xảy ra tại nhiều nơi, gây thiệt hại nghiêm trọng về tính mạng và tài sản của người dân. Dưới đây là một vài dấu hiệu nhận biết nguy cơ sạt lở.

Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành trong cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7 đã cảnh báo, mùa mưa bão mới bắt đầu, dự báo thiên tai còn diễn biến phức tạp, có thể gây ra những hậu quả khó lường.

Khi có những dấu hiệu trên, người dân cần theo dõi thông tin cảnh báo lũ quét, sạt ở đất, thông báo cho chính quyền và những người xung quanh. Các lực lượng địa phương cần theo dõi và tiến hành di dời nếu có nguy cơ lớn, cần bảo vệ tính mạng trước tiên.