Theo ước tính của các cơ quan chức năng, khối lượng rác hiện trong vùng lòng hồ thủy điện Tuyên Quang thuộc địa bàn huyện Na Hang và Lâm Bình ước khoảng hơn 25 nghìn m3.
Tại huyện Na Hang, lượng rác tập trung tại các khu vực: Bến thủy hồ thủy điện, đối diện đền Pác Tạ, vị trí chân núi Nàng tiên trú khách, đối diện núi đôi về phía xã Khâu Tinh, dọc theo bờ hồ từ đền Pắc Tạ về phía khu vực sông Năng (xã Đà Vị và Yên Hoa).
Lượng rác trên lòng hồ quá lớn không chỉ gây ảnh hưởng giao thông đường thủy mà còn tác động nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên và du lịch sinh thái.
Theo cán bộ phân xưởng vận hành Công ty Thủy điện Tuyên Quang, sau đợt lũ nhóm cán bộ Công ty đã có chuyến khảo sát toàn vùng lòng hồ cho thấy rác từ hai bên bờ hồ và từ Bắc Mê (Hà Giang) đổ về với khối lượng rất lớn, lên đến trên 25 nghìn m3. Lượng rác lớn làm ảnh hưởng đến môi trường và làm giảm công suất phát điện của tổ máy.
Một số chủ thuyền kinh doanh vận tải đường thủy và tàu khách du lịch trên lòng hồ chia sẻ, chưa bao giờ thấy lượng lớn rác như vậy. Các hộ gia đình gần hồ thuỷ điện đã tranh thủ đi vớt rác về làm củi, khúc củi to thì bán cho nhà máy giấy. Tuy nhiên, củi gỗ nhiều đến mức nhà máy dừng thu mua nhưng các hộ vẫn gom để bán sau.
Cùng với đó, do lượng rác quá nhiều khiến thuyền phải đi chậm, nhiều chủ thuyền bị thiệt hại nặng vì gãy cánh quạt chân vịt. Rác nhiều cimhx gây mất mỹ quan lòng hồ thuỷ điện. Có thể nói, sau lũ rác ảnh hưởng lớn đến cảnh quan lòng hồ, lượng khách du lịch vì thế cũng giảm mạnh.
Trước thực trạng trên, Ủy ban nhân dân huyện Na Hang đã ban hành Văn bản 1352/UBND-TNMT về tăng cường công tác vệ sinh, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang.
Ngay sau đó, những hộ dân có thuyền kinh doanh du lịch khu vực Bến thủy đã cùng nhau thu vớt rác quanh khu vực. Công ty Thủy điện Tuyên Quang cũng đã tiến hành trục vớt rác khu vực quanh đập thủy điện, làm sạch cảnh quan, môi trường trong khu vực.
Chỉ tính riêng lượng rác kéo về khu vực gần bờ đập thủy điện đã lên đến trên 6.000 m3 rác gồm cả rác thực vật và rác thải nhựa. Hiện nay, Công ty đang tiến hành vớt rác, thu gom tại một điểm tập kết để tiến hành xử lý.
Đến nay, khu vực bến thủy và vùng đập thủy điện đã cơ bản sạch rác. Lãnh đạo một đơn vị doanh nghiệp trên địa bàn huyện Chiêm Hóa cho biết, những ngày qua, Công ty đã phối hợp với Công ty Thủy điện Tuyên Quang tiến hành thu gom rác khu vực đập thủy điện. Công ty đã tiến hành thu gom rác bằng cách dùng hai thuyền kéo lưới dồn rác vào một điểm, biện pháp này rất hiệu quả.
Lãnh đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Na Hang thông tin, để tiếp tục tăng cường công tác vệ sinh, thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang, UBND huyện xây dựng kế hoạch tổ chức Lễ phát động tổng vệ sinh môi trường, vớt, thu gom và xử lý rác thải trôi nổi khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang.
Theo kế hoạch, ngày 19/10, UBND huyện sẽ tiến hành tổ chức Lễ phát động, đồng thời triển khai các biện pháp thu gom rác trên lòng hồ. Kế hoạch không có thời điểm dừng, chỉ dừng cho đến khi nào lượng rác trên hồ được thu gom hết, trả lại cảnh quan vốn xanh sạch, đẹp như trước đây.
Qua đó, nâng cao ý thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ quan, đơn vị và nhân dân trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường khu vực lòng hồ thuỷ điện Tuyên Quang gắn với bảo vệ cảnh quan, phát triển du lịch xanh, bền vững. Kịp thời ngăn ngừa, giảm thiểu sự tác động từ nguồn rác thải trôi nổi trên mặt nước làm ảnh hưởng nguồn nước, cảnh quan, mỹ quan khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang.