Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, căn cứ trên bộ số liệu quan trắc nhiệt độ nước biển dọc theo vùng xích đạo ở phía Đông và vùng trung tâm Thái Bình Dương, hiện tượng El Nino đã chính thức xuất hiện.
Theo cơ quan này, hiện tượng El Nino sẽ tiếp tục phát triển từ tháng 6 cho tới hết năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%.
Dự báo thời gian đỉnh điểm của El Nino có thể xảy ra trong mùa 3 tháng từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 với xác suất El Nino có cường độ mạnh vào khoảng 56% và xác suất El Nino đạt cường độ trung bình vào khoảng 84%. Như vậy, nhiều khả năng El Nino sẽ xảy ra với cường độ từ trung bình đến mạnh.
Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; mùa đông chênh lệch rõ rệt hơn mùa hè, các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc.
Đặc biệt, khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ở nhiều nơi do các đợt El Nino mạnh có thể gây ra. Như trong thời kỳ từ tháng 4 - nửa đầu tháng 6/2023, trên cả nước đã xảy ra 7 đợt nắng nóng diện rộng. Trong đó, đợt nắng nóng từ ngày 17 - 24/4, ngày 4 - 7/5 và 1 - 4/6 đã xuất hiện nhiều nơi có nhiệt độ cao nhất ngày vượt giá trị lịch sử trong cùng thời kỳ.
Theo Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), trong ngắn hạn ảnh hưởng của El Nino sẽ khiến khoảng 10.500 – 17.500ha cây trồng nguy cơ xảy ra hạn hán, thiếu nước.
Tình trạng này sẽ xảy ra mạnh hơn từ mùa khô năm 2024 khi diễn ra trên phạm vi rộng, kéo dài ở một số vùng trên cả nước. Hiện nay, các hồ thủy điện xuống dưới mực nước chết thể hiện khá rõ, song với các hồ thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, tình trạng này đỡ hơn.
Theo đó, tại khu vực Bắc Bộ, dung tích bình quân các hồ chứa thủy lợi hiện đạt 45,7% dung tích thiết kế, thấp hơn 23% so với trung bình nhiều năm. Trong đó có 17 hồ chứa đang ở mực nước chết gồm Lào Cai (13 hồ), Thái Nguyên (3 hồ), Vĩnh Phúc (1 hồ). Cùng đó, 73 hồ chứa xấp xỉ mực nước chết tập trung chủ yếu tại Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Bắc Giang.
Tại khu vực Bắc Trung Bộ, dung tích hồ chứa thủy lợi trung bình toàn vùng đạt 50% dung tích thiết kế so với trung bình nhiều năm. Mực nước các hồ chứa thủy lợi trong vùng đều cao hơn mực nước chết. Tại khu vực Nam Trung Bộ, dung tích bình quân các hồ chứa thủy lợi đạt 70% dung tích thiết kế so với trung bình nhiều năm cao hơn 11%.
Một số hồ vừa và lớn đang xấp xỉ mực nước chết gồm hồ Hóc Nhạn, Suối Chay (Bình Định) và hồ Sông Quao (Bình Thuận). Tại khu vực Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, dung tích bình quân các hồ chứa thủy lợi đạt trên 43% dung tích thiết kế và mực nước các hồ chứa thủy lợi trong vùng đều cao hơn mực nước chết.
Cục Thủy lợi cho biết đang phối hợp với các đơn vị của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi thông tin thượng nguồn sông Mekong, đồng thời tiếp tục cập nhật diễn biến nguồn nước và tình hình xâm nhập mặn để các địa phương nắm bắt, chủ động có phương án ứng phó sản xuất.