Thời gian qua, tình trạng ô nhiễm môi trường do vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) diễn ra phức tạp và đáng lo ngại. Ở nhiều địa phương, sau mỗi vụ sản xuất, người nông dân sử dụng và thải ra môi trường một lượng lớn bao bì, chai lọ thuốc BVTV, làm môi trường đất, nước bị ô nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.
Mô hình “Cánh đồng không có vỏ thuốc bảo vệ thực vật” tại huyện Quế Võ, Bắc Ninh.
Trước thực trạng trên, mô hình cánh đồng không có vỏ thuốc bảo vệ thực vật đã được nhiều địa phương trên cả nước áp dụng. Thông qua việc xây dựng các bể chứa trên cánh đồng sản xuất nông nghiệp, mô hình cơ bản thu gom hiệu quả vỏ bao bì thuốc BVTV – gồm túi nilong, chai nhựa, chai thủy tinh, đảm bảo môi trường đồng ruộng, an toàn vệ sinh thực phẩm hàng nông sản và sức khoẻ cho người nông dân; góp phần thực hiện các chỉ tiêu xã hội, môi trường nông thôn trong việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.
Mặc dù vậy, quá trình xử lý loại “rác thải nguy hại” này chưa được đồng bộ theo đúng quy định. Có địa phương đã triển khai thu gom, vận chuyển vỏ thuốc BVTV về điểm xử lý rác thải tập trung, nhưng cũng có những nơi người nông dân đốt trực tiếp tại các bể chứa trên đồng ruộng.
Bao bì thuốc BVTV được liệt vào nhóm các chất thải nguy hại, ảnh hưởng tới môi trường và sức khỏe con người, nếu đốt chung với rác thải thông thường sẽ gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến hệ sinh thái. Chính vì vậy, bao bì thuốc BVTV sau khi thu gom phải xử lý và tiêu hủy đúng quy trình với nhiệt độ cao tại các đơn vị được cấp phép.
Nhiều địa phương đã làm tốt việc thu gom nhưng chưa có biện pháp xử lý vỏ bao bì thuốc BVTV theo đúng quy định.
Có thể thấy, việc xây dựng bể thu gom bao bì, chai, lọ thuốc BVTV bước đầu đã phát huy hiệu quả khá tích cực, tạo sự chuyển biến trong nhận thức và nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân trong bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, để mô hình thực sự đạt được hiệu quả cao thì các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền đến người nông dân và có biện pháp xử lý vỏ thuốc BVTV theo đúng quy định.
Thế Đoàn