Quảng Ngãi siết chặt kiểm soát, xử lý nghiêm hành vi vứt xác lợn chết ra môi trường

Sau thời gian bùng phát dịch tả lợn châu Phi, hiện nay tại một số xã, phường trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi vẫn còn tình trạng vứt xác lợn chết thả trôi trên sông, trên các tuyến kênh, gây ô nhiễm môi trường và nguy cơ dịch bệnh vật nuôi lan rộng, tiềm ẩn tác hại với con người.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) Quảng Ngãi, chỉ trong hơn một tháng (từ 1/7 đến 5/8/2025), dịch tả lợn Châu Phi đã bùng phát tại 52 xã, phường, đặc khu, làm hơn 49 nghìn con lợn mắc bệnh buộc phải tiêu hủy với tổng trọng lượng gần 2.650 tấn. Đặc biệt, có trên 7.750 hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng, gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế.

Hiện có 3 địa phương (Sơn Tây Hạ, Kon Plông và Nguyễn Nghiêm) đã qua 21 ngày không phát sinh thêm ổ dịch mới và 7 xã, đặc khu (Sơn Tây Thượng, Vạn Tường, Ba Động, Sa Loong, Đông Trà Bồng, Khánh Cường, Lý Sơn) đã qua hơn 10 ngày không phát sinh thêm lợn mắc bệnh phải tiêu hủy.

Sở NN-MT Quảng Ngãi đã cấp 5.000 liều vacxin dịch tả lợn Châu Phi (AVAC) và hơn 4.800 lít hóa chất cho các địa phương để triển khai tiêm phòng và khử trùng môi trường chăn nuôi. Tuy nhiên, đến thời điểm báo cáo, các địa phương mới tiêm được 1.740 liều vacxin.

Theo các cơ quan chức năng, nguyên nhân chính khiến dịch bệnh lan rộng và kéo dài là do tỷ lệ tiêm phòng vacxin còn thấp. Hầu hết các hộ chăn nuôi đều có quy mô nhỏ, trong khi người dân vẫn còn chủ quan, chưa thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định.

Bên cạnh đó, sau khi hoàn tất sắp xếp chính quyền hai cấp trên cơ sở sáp nhập nhiều xã, phường thành đơn vị hành chính cấp xã mới, địa bàn quản lý rộng khiến công tác giám sát dịch bệnh gặp nhiều khó khăn. Việc phát hiện, xử lý và báo cáo dịch có lúc còn chưa kịp thời.

Hiện tỉnh Quảng Ngãi có 96 đơn vị hành chính cấp xã. Lực lượng cán bộ chuyên môn thú y ở cấp huyện (cũ) đã được phân công về một số xã, phường, đặc khu. Tuy nhiên nhiều xã/phường khác lại không có cán bộ chuyên trách nên công tác tham mưu, triển khai phòng chống dịch tại cơ sở còn hạn chế.

Ngoài ra, thời tiết bất thường trên địa bàn tỉnh cũng là yếu tố nguy cơ. Khu vực phía tây mưa nhiều, độ ẩm cao, phía đông lại nắng nóng gay gắt khiến sức đề kháng của vật nuôi suy giảm, dễ phát sinh dịch bệnh.

Đáng chú ý, qua kiểm tra thực tế tại xã Long Phụng và Trà Giang, các địa phương đều đang gặp khó khăn lớn về kinh phí phục vụ công tác phòng, chống dịch cũng như hỗ trợ thiệt hại cho người chăn nuôi, trong khi nguồn dự phòng được giao lại hạn chế.

Dịch tả lợn châu Phi lan rộng khắp cả nước: Cấp bách siết kiểm soát từ tận thôn, xã

Nhằm xử lý dứt điểm tình trạng này, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu Ủy ban nhân dân các xã, phường, đặc biệt là các xã đầu nguồn các con sông, có các tuyến kênh thủy lợi đi qua triển khai ngay các biện pháp quản lý ngăn chặn này.

Các địa phương tuyên truyền đến các hộ chăn nuôi về ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người và vật nuôi khi vứt lợn bệnh, chết ra sông, kênh mương; trách nhiệm và quyền lợi của người chăn nuôi về việc tiêu hủy khi lợn mắc bệnh, chết; xử lý các hành vi vi phạm.

Đồng thời, xã, phường bố trí lực lượng chức năng phối hợp với các hộ chăn nuôi để tiếp nhận thông tin và xử lý khẩn trương, kịp thời các ổ dịch do người dân khai báo. Triển khai đến thôn, tổ dân phố việc kiểm soát số lượng đàn vật nuôi, số lượng lợn bệnh, chết hằng ngày trong thời gian xảy ra dịch trên địa bàn; yêu cầu hộ chăn nuôi khai báo khi lợn bệnh, chết; truy xuất và xử lý nghiêm hộ chăn nuôi giấu dịch, vứt xác lợn chết ra môi trường; triển khai các biện pháp để người dân địa phương tham gia giám sát, tố giác các hành vi vi phạm.

Tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu các cơ quan, đơn vị quản lý nguồn nước tăng cường kiểm tra, kiểm soát lưu thông nguồn nước; phối hợp với chính quyền địa phương ngăn chặn tình trạng vứt xác lợn chết trên kênh thủy lợi.

Sở Nông nghiệp và Môi thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch tả lợn Châu Phi, các chính sách hỗ trợ có liên quan nhằm tăng cường hiệu quả công tác phòng, chống dịch bệnh trên vật nuôi.