Đình Bồ Bản (thôn Bồ Bản, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng) được công nhận là “Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia” tại Quyết định số 01/1999/-QĐ-BVHTT ngày 04/01/1999 của Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).
Ông Tán Kim, Trưởng ban quản lý Đình làng Bồ Bản kiêm Phó Ban tổ chức Lễ hội cho hay, sau nhiều năm không tổ chức lễ hội do tình hình dịch Covid-19. Năm 2023, Ban tổ chức lễ hội Đình làng Bồ Bản tiến hành tổ chức lễ hội lần thứ 7 diễn ra trong 02 ngày vào 13-14/02 (Âm lịch) với nhiều nội dung phong phú như: Lễ tế xuân cầu an, đua thuyền, trò chơi dân gian, văn nghệ bài chòi…, tổ chức phần lễ chính thức của lễ hội, hát Phước Lộc Thọ, thi hát hò khoan đối đáp, ẩm thực quê hương. Đặc biệt, buổi tối là biểu diễn hát Tuồng phục vụ bà con nhân dân.
Phát biểu khai mạc ông Tán Văn Thạnh, Trưởng ban tổ chức lễ hội Đình làng Bồ Bản cho hay, làng Bồ Bản được hình thành do các vị Tiền hiền của 4 tộc Trần, Hồ, Trương, Nguyễn đến khai khẩn đất đai lập nghiệp vào khoảng năm 1476, đến năm 1740 các tộc họ sau đến khai canh, khai cư, tổng cộng có 23 chư phái tộc như hiện nay… Năm 1921, thôn Bồ Bản được công nhận thôn kiểu mẫu Nông thôn mới; năm 2022, thôn, mặt trận và các đoàn thể đều là đơn vị xuất sắc dẫn đầu của xã, Chị bộ đạt Chi bộ xuất sắc, tiêu biểu và đã được Đảng ủy xã Hòa Phong chọn xây dựng Chi bộ kiểu mẫu.
Đình Bồ Bản là một công trình kiến trúc tín ngưỡng cổ truyền tiêu biểu, được dựng lần đầu vào năm 1800 bằng tranh, tre tại gò Miếu Tam Vị và được dựng lại hoàn chỉnh vào năm 1852. Năm 1906, đình đã trải qua nhiều lần trùng tu. Ngôi đình có dạng chữ “Nhất” theo lối ba gian hai chái, mặt quay về hướng Nam, với 36 cột bằng gỗ mít và kiền kiền…
Trên các thanh trính, kèo được chạm khắc trang trí các mảng đề tài như đầu rồng, tứ thời, tứ quý, cầm kỳ, thi tửu… với những đường nét mềm mại, tinh xảo tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Mái đình lợp ngói âm dương, nóc mái gắn “lưỡng long triều nguyệt”; phần giữa của mái trước có tạo thêm đường gờ cao gắn trang trí các hình loan phượng, rùa… Hai đầu bít đốc trang trí hình: dơi, mai điểu, tùng lộc. Ngoài sân rộng, có một bức bình phong lớn, mặt trong trang trí hình rùa, mặt trước là hình long mã. Hiện nay, đình Bồ Bản còn lưu giữ được một bia đá tạo năm Tự Đức thứ năm (1852)…
Đình Bồ Bản không chỉ là một công trình kiến trúc – tín ngưỡng cổ truyền tiêu biểu, mà còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của cách mạng địa phương trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Đình đã từng là nơi tập họp của đoàn biểu tình của tổng An Phước (huyện Hòa Vang) trong Cách mạng tháng 8 năm 1945.
Ngày nay, Đình được xem như một địa điểm du lịch thu hút khách du lịch đến tham quan và khám phá văn hóa địa phương. Năm 2007, đình Bồ Bản được trùng tu với quy mô lớn từ nguồn ngân sách của Nhà nước. Năm 2011, tiếp tục xây dựng các công trình ngoại vi như tường thành, cổng tam quan, sân vườn nên ngôi đình càng trở nên khang trang.
Bên trong được bố trí hài hoà để thờ các vị thần: Ở giữa là bàn thờ hương án để thờ Thành Hoàng và các vị thần có sắc vua phong. Bàn bên thờ bên tả có hai chữ “Quan tiền” để thờ Tiền Hiền, còn bàn thờ bên hữu có hai chữ “ Dũ Hậu” để thờ các vị Hậu Hiền. Giữa trính có 1 tấm hoành phi sơn son thiếp vàng ghi 3 chữ “Bồ Bản Đình” bằng chữ Hán Nôm.
Ngoài ra, hai bên tả hữu còn đặt cái Long đỉnh chạm trổ rất công phu dùng để thỉnh sắc Vua ban và một cái trang rất cổ, là nơi thờ Quan Thánh Đế Quân. Các Già làng kể lại : “Đình Bồ Bản có sự tham gia của các nghệ nhân làng mộc Kim Bồng, tạo nên những hoa văn hoạ tiết rất cổ kính, mềm mại, trông rất trang nhã, hài hoà…”.
Làng Bồ Bản lại thêm phù sa của sông Túy Loan và sông Yên hiền hoà uốn khúc ẩn hiện sau những rặng tre xanh, bao bọc những xóm làng yên ả, thanh bình, thỉnh thoảng những làn khói lam chiều lan tỏa sau những rặng tre, giàn mướp…Chếch về phía nam là bàu Sen, bàu Thị mà mỗi độ hè về là một bàu sen lung linh, mênh mông trên mặt nước, ở đó hương thơm của sen hoà quyện cùng hương thơm của đồng lúa, nếp trổ bông, tạo cho ngôi đình càng thêm gợi cảm, hài hoà… mà người đi xa quê hương, khi cảm nhận mùi hương này, ai cũng bâng khuâng tấc dạ, nhớ mái đình xưa, nhớ cây đa, bến nước, sân đình…
Đến đình Bồ Bản vào những ngày lễ hội, du khách sẽ hòa mình vào tiếng “trống giục người reo” trong cảnh đua ghe trên sông Bồ Bản; hòa mình trong lễ hội văn hoá dân gian với tiếng trống, kèn, nhị… của ban nhạc cổ, bên không gian với những sắc màu “cúng kính” được tổ chức ở sân đình, du khách còn có dịp nghe những làn điệu dân ca trữ tình như: bài chòi, hò khoan đối đáp… làm say lòng các “tao nhân mặc khách” bên những món ăn đặc sản như mì Quảng, bánh tét, bánh tráng, bánh khô… thơm ngon nổi tiếng trong vùng đã làm ngập ngừng, lưu luyến bước chân của du khách gần xa.
.jpg "Đà Nẵng: Bảo tồn, phát huy giá trị di sản tư liệu thế giới ma nhai")
![[Góc nhìn tuần qua] “Kế hoạch nhỏ” nhưng là “áp lực lớn” của phụ huynh học sinh](https://mtcs.1cdn.vn/thumbs/540x360/2024/04/20/goc-nhin-tuan-qua.jpg "[Góc nhìn tuần qua] “Kế hoạch nhỏ” nhưng là “áp lực lớn” của phụ huynh học sinh")
