Vì sao Hà Nội thường xuyên ghi nhận mức bụi mịn cao kỷ lục?

Nhiều trạm quan trắc báo mức “rất xấu”

Tối 7/12, chỉ số AQI tại trạm quan trắc của Cục Môi trường đặt tại Đại học Bách khoa Hà Nội đạt 216 – mức rất xấu, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, đặc biệt với nhóm nhạy cảm. Hai trạm khác tại Nguyễn Văn Cừ và công viên Khuất Duy Tiến cũng ghi nhận mức xấu đến rất xấu, dao động từ 152 đến 183.

Dữ liệu của IQAir cho thấy vào thời điểm 20h ngày 7/12, Hà Nội tạm thời đứng đầu bảng xếp hạng ô nhiễm toàn cầu với chỉ số 230, sau đó giảm xuống vị trí thứ ba nhưng vẫn duy trì trong nhóm các đô thị ô nhiễm nhất hành tinh. Một số khu vực nội thành như Tây Hồ, Hoàn Kiếm, Hà Đông đều ghi nhận mức rất xấu, với chỉ số từ 219 đến 276.

Dự báo ô nhiễm tiếp tục kéo dài

Cục Môi trường dự báo chất lượng không khí Hà Nội sẽ duy trì ở mức rất xấu trong ngày 8–9/12 với AQI khoảng 230–237. Tình trạng tương tự cũng được cảnh báo tại nhiều tỉnh phía Bắc như Ninh Bình, Hưng Yên, Phú Thọ, Quảng Ninh, Hải Phòng và Bắc Ninh.

Trước diễn biến nghiêm trọng, các bộ ngành đã được yêu cầu triển khai biện pháp khẩn cấp: kiểm soát khí thải công nghiệp, hạn chế thi công gây bụi, xử lý phương tiện xả khói đen, ngăn chặn đốt rác và hướng dẫn người dân bảo vệ sức khỏe.

Nguyên nhân: Giao thông, công nghiệp, xây dựng và đốt ngoài trời

Theo ông Lê Hoài Nam, Phó Cục trưởng Cục Môi trường, ô nhiễm không khí ở miền Bắc đặc biệt tại Hà Nội chủ yếu do bụi mịn PM2.5 phát sinh từ công nghiệp, giao thông, nông nghiệp, đốt rác và hoạt động xây dựng. Năm 2024, Hà Nội trải qua bốn đợt ô nhiễm kéo dài, số ngày có chất lượng không khí ở mức xấu tăng cao, nồng độ bụi mịn vượt trung bình khoảng 2 lần so với ngưỡng cho phép.

Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng cho biết khu vực nội đô thường ô nhiễm nặng hơn ngoại thành do mật độ phương tiện lớn và nhiều dự án xây dựng vận hành cùng lúc. Vào cuối năm, tình trạng càng trầm trọng khi thành phố tăng cường các hoạt động chỉnh trang, vận chuyển vật liệu, cộng thêm ùn tắc giao thông và đốt phụ phẩm nông nghiệp, vàng mã.

Để giảm tải ô nhiễm từ giao thông - nguồn phát thải lớn thứ hai, Hà Nội đã quyết định áp dụng lộ trình cấm xe máy sử dụng nhiên liệu xăng trong vành đai 1 theo khung thời gian và khu vực từ ngày 1/7/2026. Chính sách được kỳ vọng giúp cải thiện đáng kể chất lượng không khí và thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình giao thông xanh.

TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, đánh giá lộ trình này phù hợp với bối cảnh ô nhiễm gia tăng những năm gần đây, đặc biệt vào mùa đông, và là bước đi cần thiết để xây dựng các vùng phát thải thấp.

Chất lượng không khí miền Bắc ngày 8 và 9/12 dự báo rất xấu, ô nhiễm nặng