Đa dạng sinh học

Vịnh Nha Trang mất gần 200 ha rạn san hô: Báo động đỏ cho du lịch biển

Quốc Minh • 09/07/2025 15:02

Gần 200 ha rạn san hô tại vịnh Nha Trang đã biến mất trong vòng hai thập kỷ qua, đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với hệ sinh thái biển và ngành du lịch địa phương.

Theo công bố mới từ Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, 20 năm qua, khu vực vịnh Nha Trang đã mất khoảng 191 ha rạn san hô, tương đương 12% diện tích khảo sát trên tổng diện tích 160 km². Các đảo như Hòn Mun, Hòn Một, Hòn Miễu, Hòn Tre và Hòn Tằm là những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng suy thoái bao gồm: phát triển hạ tầng du lịch ven biển, ô nhiễm từ đất liền, khai thác hải sản trái phép, sự bùng phát của sao biển gai, hiện tượng tẩy trắng san hô do nước biển nóng vượt ngưỡng 30°C, cùng tác động của 32 cơn bão trong hơn 20 năm qua.

ThS. Mai Thuận Lợi, chuyên gia từ Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Du lịch bền vững (Đại học KHXH&NV TP.HCM), cảnh báo: “Sự mất mát rạn san hô không chỉ ảnh hưởng đến đa dạng sinh học mà còn đe dọa trực tiếp đến sức hút của du lịch lặn biển – sản phẩm đặc trưng của Nha Trang. Du khách, nhất là quốc tế, có thể mất niềm tin nếu trải nghiệm không như kỳ vọng.”

Mặc dù Ban quản lý Vịnh Nha Trang đã triển khai nhiều giải pháp như đóng cửa bảo vệ Hòn Mun, hợp tác khảo sát với Viện Hải dương học, phục hồi rừng ngập mặn, trồng vườn ươm san hô và huy động tình nguyện viên giám sát hệ sinh thái, nhưng kết quả vẫn còn hạn chế. Tốc độ phục hồi san hô rất chậm, trung bình chỉ khoảng 1 cm mỗi năm.

Điểm sáng hiếm hoi là khu vực Hòn Chồng, nơi san hô đang phục hồi tốt với độ phủ trung bình đạt 32,4%. Tuy vậy, công tác bảo tồn vẫn đối mặt với nhiều khó khăn như thiếu cơ chế phối hợp liên ngành, tài chính chưa đảm bảo và nhận thức cộng đồng còn thấp.

Các chuyên gia nhận định, bên cạnh biến đổi khí hậu, những hệ quả từ các hoạt động thiếu kiểm soát trong quá khứ như lặn sai quy định, neo đậu không đúng vị trí, xả thải trực tiếp ra biển... vẫn tiếp tục gây tổn hại nặng nề đến rạn san hô.

“Việc phục hồi san hô cần thời gian dài, sự kiên trì và một chiến lược đồng bộ, trong đó bảo tồn phải được đặt lên hàng đầu”, ThS. Lợi nhấn mạnh.