Môi trường xã hội

Chợ phiên vùng cao dịp Tết đến Xuân về

Minh Châu 01/02/2025 10:30

Trong không khí xuân rộn ràng tràn ngập sắc màu, chợ phiên vùng cao không chỉ là nơi giao thương mà còn là bức tranh sống động phản ánh đời sống văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số. Mỗi khi Tết đến xuân về, những phiên chợ vùng cao càng trở nên nhộn nhịp, mang theo hơi thở của mùa xuân, sự gắn kết cộng đồng và những nét truyền thống lâu đời.

Sắc màu chợ phiên vùng cao

Chợ phiên vùng cao là một nét văn hóa độc đáo, đặc trưng của các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam, như Hà Giang, Lào Cai, Sơn La, hay Lai Châu. Đây không chỉ là nơi để người dân trao đổi hàng hóa, mà còn là dịp để người ta gặp gỡ, trò chuyện, chia sẻ niềm vui và chuẩn bị cho tết Nguyên đán. Sắc màu chợ phiên vùng cao là bức tranh sống động, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và bản sắc của đồng bào các dân tộc.

Từ sáng sớm, những con đường quanh co dẫn về chợ đã rộn ràng bước chân của người dân bản làng, mang theo sản vật núi rừng, những tấm váy thổ cẩm rực rỡ và cả niềm vui đoàn tụ. Nam giới diện những bộ quần áo chàm truyền thống, trong khi phụ nữ khoác lên mình trang phục thổ cẩm rực rỡ sắc màu. Những bộ váy áo được chính tay họ dệt may, từng họa tiết, đường kim mũi chỉ mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc. Trẻ em tíu tít theo chân người lớn, khuôn mặt ánh lên sự háo hức, tinh nghịch.

capture(13).png
Chợ phiên không chỉ là nơi giao thương hàng hóa mà còn chứa đựng không gian văn hóa độc đáo của đồng bào vùng cao

Mỗi khu vực trong chợ đều là một gam màu riêng biệt. Khu bán nông sản xanh mướt sắc rau củ, khu đồ gia dụng gọn gàng những chiếc rổ, rá, hay dao phát nương, còn khu vải vóc thì rực rỡ như một bức tranh thổ cẩm sống động.

Chợ phiên không chỉ là nơi giao thương, mà còn là dịp để bà con gặp gỡ, trao đổi câu chuyện đời thường và giữ gìn các giá trị truyền thống. Trong không gian mộc mạc ấy, sắc màu trang phục thổ cẩm nổi bật giữa nền thiên nhiên xanh thẳm, hòa quyện với tiếng khèn, tiếng sáo vang vọng, tạo nên một khung cảnh vừa bình dị, vừa nên thơ. Chợ phiên vùng cao không chỉ là nhịp sống của người dân, mà còn là lời mời gọi khám phá đối với những ai yêu văn hóa và vẻ đẹp của núi rừng.

Những món hàng đặc sắc trong chợ phiên ngày Tết

Dịp Tết, chợ phiên trở nên đặc biệt hơn với những mặt hàng truyền thống mà người dân cất công chuẩn bị từ nhiều ngày trước. Tại đây, ngoài việc trao đổi hàng hóa, chợ phiên còn tràn ngập sắc màu văn hóa. Những món hàng đặc sắc ở đây mang đậm dấu ấn núi rừng và bàn tay khéo léo của đồng bào dân tộc. Gian hàng đồ ăn thì hấp dẫn với hương thơm quyến rũ của thịt trâu gác bếp, thắng cố, bánh dày, rượu ngô... Đây là thời điểm người dân mua bán các món ăn đặc sản dùng để cúng tổ tiên hoặc đãi khách ngày Tết. Mâm cỗ không thể thiếu bánh chưng, bánh dày, thịt lợn gác bếp, măng rừng khô và nhiều loại hạt như hạt dẻ, hạt óc chó. Thế nên ở chợ phiên ngày Tết, rất dễ bắt gặp cảnh nhiều gia đình mang theo rượu ngô, thứ rượu thơm nồng được ủ từ những bắp ngô vàng ruộm trồng trên nương. Bên cạnh đó, các loại nông sản tươi ngon như rau rừng, măng, nấm hương, cũng khiến người mua không khỏi trầm trồ.

Tại chợ phiên, người ta tìm thấy những cành đào đá, đào rừng, mận trắng được chặt từ những vạt rừng cao. Đào rừng, với vẻ đẹp mộc mạc nhưng không kém phần quyến rũ, trở thành lựa chọn hàng đầu để trang trí nhà cửa trong dịp Tết.

Chợ phiên ngày Tết vùng cao không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa mà còn là không gian tràn ngập sắc màu văn hóa. Người dân đến chợ không chỉ để mua đồ mà còn để trưng diện. Các bộ váy áo truyền thống, khăn thổ cẩm, vòng bạc và những món đồ trang sức được bày bán tạo nên một không gian tràn ngập sắc màu. Những tấm váy thổ cẩm tinh xảo, được dệt kỳ công với hoa văn độc đáo, là niềm tự hào của các cô gái vùng cao. Bên cạnh đó, các loại nông sản tươi ngon như rau rừng, măng, nấm hương, hay những bó hoa đào, hoa mận rực rỡ sắc xuân khiến người mua không khỏi trầm trồ. Mỗi món hàng không chỉ là sản vật, mà còn chứa đựng câu chuyện về cuộc sống, phong tục và tấm lòng hiếu khách của người dân. Chợ phiên ngày Tết vì thế không chỉ là nơi mua bán, mà còn là không gian lưu giữ và lan tỏa hồn cốt văn hóa vùng cao.

Nơi hội tụ văn hóa và gắn kết cộng đồng

Không chỉ là nơi trao đổi, giao thương hàng hóa, chợ phiên vùng cao ngày Tết còn là điểm hẹn văn hóa đầy sắc màu, nơi gắn kết cộng đồng và gìn giữ bản sắc dân tộc, nơi hội tụ tinh hoa của các dân tộc anh em. Giữa không gian núi rừng bao la, chợ phiên rộn ràng tiếng cười, tiếng nói, tiếng khèn, tiếng sáo, tạo nên một bức tranh sống động của tình người và truyền thống. Đây là dịp để bà con trong bản làng gặp gỡ, chia sẻ câu chuyện năm cũ, cùng nhau đón chào năm mới trong không khí đầm ấm và gắn kết. Những bộ trang phục thổ cẩm rực rỡ, những món ăn đặc trưng, và những phiên giao lưu văn nghệ truyền thống không chỉ làm phong phú đời sống tinh thần mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Chợ phiên ngày Tết là nơi lưu giữ ký ức, nơi để thế hệ trẻ hiểu và tự hào về cội nguồn, và cũng là nhịp cầu kết nối cộng đồng giữa hiện đại và truyền thống.

Vào dịp Tết, chợ phiên là nơi các dân tộc thiểu số gặp gỡ, giao lưu văn hóa. Người Tày, người Dao, người H’Mông... mang đến chợ những nét văn hóa riêng của mình, từ cách ăn mặc đến phong tục, tập quán. Bên bếp lửa bập bùng, những câu chuyện xen lẫn tiếng cười giòn tan hay những lời chào hỏi mộc mạc tạo nên không khí ấm áp, thân thiện. Đặc biệt, chợ phiên dịp Tết còn là nơi các chàng trai, cô gái tìm bạn đời. Họ diện trang phục đẹp nhất, mang theo tiếng khèn, tiếng sáo, trao nhau những ánh nhìn e thẹn, những lời tỏ tình chân thành để rồi nhiều nam thanh, nữ tú đã tìm được người mình yêu thương, gửi gắm.

Nét đẹp văn hóa cần được gìn giữ

Chợ phiên ngày Tết vùng cao là kho tàng văn hóa độc đáo, mang trong mình những nét đẹp cần được gìn giữ và phát huy. Đây là nơi lưu giữ các giá trị truyền thống từ những món hàng thủ công, sản vật địa phương cho đến những tập quán trao đổi, giao thương giản dị mà đậm đà bản sắc. Chợ phiên còn là không gian để đồng bào các dân tộc khoe sắc trong trang phục truyền thống, từ những hoa văn trên váy áo thổ cẩm đến trang sức độc đáo, tất cả đều kể câu chuyện về lịch sử và văn hóa của từng cộng đồng.

Ngoài ra, các nghi thức dân gian như múa khèn, hát giao duyên, hay những trò chơi truyền thống tại chợ không chỉ tạo nên không khí lễ hội mà còn là cầu nối để gìn giữ và truyền tải các giá trị văn hóa đến thế hệ sau. Việc giữ gìn chợ phiên ngày Tết không chỉ là bảo tồn một không gian văn hóa mà còn là bảo vệ tinh thần đoàn kết, sự giao lưu và gắn bó của các dân tộc trong vùng. Chính tại đây, con người được sống chậm lại, hòa mình vào cội nguồn, cùng trân quý những giá trị lâu đời giữa dòng chảy hiện đại hóa.

capture(14).png
Nhiều sản phẩm được bán tại chợ Mẫu Sơn, Lạng Sơn

Trong nhịp sống hiện đại, chợ phiên vùng cao vẫn giữ được bản sắc riêng, là biểu tượng của sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Tuy nhiên, để những giá trị này không mai một, cần có sự chung tay từ cộng đồng và chính quyền địa phương.

Đó là việc khuyến khích, bảo tồn và quảng bá rộng rãi các giá trị truyền thống và thông qua các hoạt động dệt thổ cẩm, làm đồ thủ công, chế biến món ăn để thu hút du khách trong và ngoài nước. Và đương nhiên, để phát triển du lịch bền vững cần gắn liền với bảo vệ môi trường và tôn trọng văn hóa bản địa.

Chợ phiên vùng cao dịp Tết không chỉ là nơi giao thương mà còn là không gian văn hóa độc đáo, nơi con người hòa mình vào thiên nhiên, giữ gìn và lan tỏa những giá trị truyền thống. Trong tiết xuân ấm áp, sắc màu rực rỡ của chợ phiên vùng cao càng thêm phần lung linh, để lại trong lòng mỗi người những ấn tượng khó phai về một nét đẹp rất riêng của vùng núi cao Việt Nam.

Bài liên quan
  • Đặc sắc ‘Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2025’
    "Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2025" là chủ đề các hoạt động tháng 12 được tổ chức tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam từ ngày 01/12/2024 - 01/01/2025. Đây là hoạt động Chào năm mới 2025 với sự tham gia của hơn 100 đồng bào của 16 dân tộc của 11 địa phương.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
}
Chợ phiên vùng cao dịp Tết đến Xuân về
(*) Bản quyền thuộc về Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.