Chủ tịch Hà Nội: Không nạo vét sông hồ do không có chỗ đổ bùn đúng quy định
Thủ đô Hà Nội đang trải qua những thiệt hại nặng nề do ngập lụt sau đợt mưa lớn kéo dài, kết hợp ảnh hưởng hoàn lưu bão số 11. Trong khi các tuyến phố trung tâm và khu vực ngoại thành chìm trong biển nước, một nguyên nhân cốt lõi được chính quyền thành phố chỉ ra là thiếu nơi xử lý bùn thải đạt chuẩn, khiến công tác nạo vét hệ thống sông hồ bị đình trệ nhiều năm qua.
Phố biến thành sông, thiệt hại hàng chục tỷ đồng
Trong sáng 7/10, hàng chục tuyến phố như Liễu Giai, Phùng Hưng, Trần Vũ, Cao Bá Quát… rơi vào cảnh ngập sâu từ 0,1–0,3 m, có nơi nước vượt mức nửa mét. Lượng mưa đo được phổ biến 40–80 mm, nhiều điểm vượt ngưỡng 100 mm. Khu vực trũng thấp, xã ven sông như Trung Giã, Đa Phúc cũng chịu cảnh nước dâng cao, gây tê liệt giao thông và đảo lộn sinh hoạt người dân.
Tại các khu dân cư Tây Mỗ, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, nước tràn vào nhà, điện bị cắt để đảm bảo an toàn, rác thải ùn ứ. Nhiều hộ dân phải dùng bao cát, ván gỗ để chắn nước, bơm liên tục suốt ngày đêm. Theo thống kê sơ bộ, hàng trăm hộ dân bị ngập sâu phải sơ tán tạm thời; hàng nghìn phương tiện hư hỏng, thiệt hại kinh tế ước tính hàng chục tỷ đồng.

Ngập lụt kéo dài không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng và môi trường đô thị. “Nước ngập đến đâu, rác nổi đến đó, mùi hôi thối không chịu nổi,” cô Hằng, một người dân khu vực nội thành, bức xúc.
Tính đến ngày 13/10, toàn Hà Nội còn hơn 2.161 căn nhà ngập nước trong tổng số hơn 12.000 căn trên cả nước bị ảnh hưởng do mưa lũ. Gần 8.500 người dân ở các vùng ngập như Trung Giã, Thư Lâm, Tiến Thắng, Đa Phúc đã phải sơ tán khẩn cấp. Nông nghiệp cũng chịu thiệt hại lớn với khoảng 11.000 ha lúa, rau màu và cây ăn trái bị úng ngập.
“Nút thắt” bùn thải khiến dự án nạo vét đình trệ
Tại lễ khánh thành Nhà máy điện rác Sóc Sơn ngày 13/10, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh: “Không phải chúng ta không có tiền hay không biết cách làm, mà vì không có nơi chôn lấp bùn thải theo đúng quy định.”
Theo ông Thanh, hệ thống sông hồ chính của Hà Nội như Nhuệ, Tích, Đáy cùng các kênh nhánh nhiều năm qua chưa được nạo vét đúng thiết kế. Việc không có điểm tập kết, xử lý bùn đạt chuẩn khiến nhiều dự án cải tạo bị đình trệ, điển hình như dự án nạo vét Hồ Tây phải tạm dừng trước đây.
Các chuyên gia cũng chỉ ra thêm nhiều nguyên nhân cộng hưởng khiến ngập nặng hơn: việc san lấp ao hồ, xây dựng lấn chiếm mặt nước, chôn lấp bùn đất trái phép, thu hẹp dòng chảy tự nhiên và tác động ngày càng cực đoan của biến đổi khí hậu. Hệ thống thoát nước cũ kỹ, quá tải nhanh chóng khi mưa lớn xảy ra.
Lãnh đạo thành phố xác định việc xử lý bùn thải đúng quy chuẩn là điều kiện tiên quyết để có thể triển khai đồng bộ các dự án nạo vét, khơi thông hệ thống thoát nước. Chính quyền đang khẩn trương tìm quỹ đất để giao cho nhà đầu tư xây dựng nhà máy xử lý bùn, tạo “đầu ra” bền vững cho công tác duy tu sông hồ.
“Đây không còn là vấn đề kỹ thuật hay tài chính, mà là nút thắt về môi trường cần tháo gỡ sớm,” ông Thanh nhấn mạnh.
Việc sớm giải quyết điểm nghẽn xử lý bùn thải được kỳ vọng sẽ mở đường cho các dự án nạo vét quy mô lớn, giảm ngập cho Thủ đô, đảm bảo an toàn hạ tầng đô thị và đời sống người dân trong những mùa mưa bão sắp tới.