Gần 900 triệu người nghèo toàn cầu đối mặt với ảnh hưởng của biến đổi khí hậu

Đây là kết quả Báo cáo Chỉ số nghèo đa chiều toàn cầu (MPI) 2025 do Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Sáng kiến Nghèo đói và Phát triển Con người Oxford (OPHI) công bố ngày 17/10, nhân Ngày quốc tế Xóa đói giảm nghèo.

Báo cáo mang tên “Những khó khăn chồng chất: Nghèo đói và các nguy cơ khí hậu” được công bố ngay trước thềm Hội nghị COP30 tại Brazil, cho thấy khủng hoảng khí hậu đang làm thay đổi sâu sắc bản đồ nghèo đói toàn cầu. Lần đầu tiên, dữ liệu về nghèo đa chiều được tích hợp với dữ liệu rủi ro khí hậu, khẳng định nghèo đói không còn là một vấn đề đơn lẻ về kinh tế - xã hội mà gắn chặt với những biến động môi trường và bất ổn toàn cầu.

Rủi ro khí hậu chồng chất nghèo đói

Theo báo cáo, trong tổng số 1,1 tỷ người nghèo trên thế giới, có tới 887 triệu người tương đương gần 80% đang phải đối mặt với ít nhất một rủi ro khí hậu. Đáng chú ý, 651 triệu người nghèo chịu từ hai nguy cơ khí hậu trở lên, trong khi 309 triệu người phải gánh chịu đồng thời từ ba đến bốn mối đe dọa.

Những rủi ro phổ biến nhất bao gồm: Nhiệt độ cao: 608 triệu người chịu ảnh hưởng; Ô nhiễm không khí: 577 triệu người; Lũ lụt: 465 triệu người; Hạn hán kéo dài: 207 triệu người.

Những cộng đồng này thường có nguồn lực hạn chế, ít tài sản và không được tiếp cận hệ thống an sinh xã hội, khiến tác động từ thiên tai trở nên nghiêm trọng hơn gấp nhiều lần.

Ông Haoliang Xu – Quyền Tổng Giám đốc UNDP nhấn mạnh: “Để xóa đói giảm nghèo toàn cầu và xây dựng một thế giới ổn định hơn, chúng ta phải hành động quyết liệt trước các rủi ro khí hậu đang đe dọa gần 900 triệu người nghèo”.

Các quốc gia thu nhập trung bình thấp chịu tác động nặng nề

Báo cáo cũng chỉ ra rằng phần lớn người nghèo chịu rủi ro khí hậu sinh sống tại các quốc gia có thu nhập trung bình thấp. Ước tính 548 triệu người nghèo tại nhóm quốc gia này phải đối mặt với ít nhất một rủi ro khí hậu, chiếm 61,8% tổng số người nghèo toàn cầu. Trong đó, hơn 470 triệu người chịu từ hai rủi ro trở lên.

Tại Việt Nam – một quốc gia thu nhập trung bình thấp – tác động của khí hậu cực đoan ngày càng rõ nét. Theo bà Ramla Khalidi, Trưởng Đại diện Thường trú UNDP tại Việt Nam, những cơn bão mạnh như Bão Bualoi và Bão Matmo trong thời gian gần đây là lời cảnh báo về những nguy cơ khí hậu ngày càng gia tăng, đe dọa trực tiếp đến những thành tựu phát triển đã đạt được.

“Báo cáo cho thấy thời tiết cực đoan có thể tạo ra những dạng dễ bị tổn thương và nghèo đói mới. Điều này đòi hỏi phải tích hợp mục tiêu xóa đói, giảm nghèo và tăng khả năng chống chịu khí hậu trong một chương trình chính sách thống nhất,” bà Khalidi nhấn mạnh.

UNDP khẳng định, ứng phó hiệu quả với các rủi ro khí hậu là yếu tố then chốt để xóa nghèo toàn cầu và xây dựng một thế giới ổn định, bền vững. Tổ chức này cam kết tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong việc tăng cường năng lực thích ứng, xây dựng cộng đồng vững vàng trước thiên tai, đồng thời thúc đẩy phát triển bao trùm, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Giải pháp phát triển bền vững ứng phó với biến đổi khí hậu ở Cà Mau