Môi trường - Tài nguyên

Indonesia: Hàng nghìn người phải sơ tán do núi lửa Lewotobi Laki-laki phun trào

Thanh Thanh • 05/11/2024 18:00

Sau khi phun trào đợt đầu tiên vào tối 3/11, núi lửa Lewotobi Laki-laki tiếp tục một đợt phun mới vào ngày 4/11 với quy mô nhỏ hơn. Hiện ngọn núi này vẫn được đặt trong tình trạng cảnh báo cao nhất.

Chính quyền tỉnh Đông Nusa Tenggara đã ban bố tình trạng khẩn cấp trong 58 ngày để ứng phó với núi lửa Lewotobi Laki-laki phun trào từ ngày 3/11 gây nhiều hậu quả nghiêm trọng.

capture(6).png — Sau khi phun trào đợt đầu tiên vào tối 3/11, núi lửa Lewotobi Laki-laki tiếp tục một đợt phun mới vào ngày 4/11 với quy mô nhỏ hơn

Theo báo cáo mới nhất của giới chức Indonesia, đợt phun trào lần này của núi lửa Lewotobi Laki-laki đã khiến 9 người thiệt mạng, 63 người bị thương, gây hư hại cho gần 2.400 nhà dân và ít nhất 25 trường học. Ít nhất 16.000 cư dân đã nhận lệnh sơ tán, song đến sáng 5/11, mới chỉ có gần 2.500 người được sơ tán đến nơi an toàn. Theo một quan chức tỉnh, công tác sơ tán gặp khó khăn do lớp tro bụi dày đặc phủ kín nhiều con đường.

Núi lửa phun trào có thể ảnh hưởng đến môi trường một cách mạnh mẽ và đa dạng. Những tác động này có thể xảy ra trong ngắn hạn và dài hạn, phụ thuộc vào cường độ phun trào, loại vật chất phun ra và khu vực bị ảnh hưởng. Dưới đây là một số tác động chính:

1. Tác động đến khí quyển:

- Phát thải khí nhà kính: Khi núi lửa phun trào, chúng thải ra các khí như CO₂, SO₂ (lưu huỳnh điôxít), và các hợp chất khác. CO₂ góp phần vào hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu. Mặc dù lượng CO₂ từ núi lửa không đáng kể so với khí thải từ hoạt động của con người, nhưng nếu phun trào liên tục và mạnh mẽ, chúng có thể góp phần làm thay đổi khí hậu.

- Aerosol và khí lưu huỳnh: Lưu huỳnh điôxít từ núi lửa có thể hình thành các hạt aerosol trong khí quyển, làm mây dày đặc và làm giảm nhiệt độ toàn cầu trong thời gian ngắn. Đây là một trong những lý do khiến các vụ phun trào lớn có thể làm giảm nhiệt độ toàn cầu trong vài năm sau đó.

2. Tác động đến đất đai và địa hình:

- Lava và tro núi lửa: Lava (dung nham nóng chảy) và tro núi lửa có thể phá hủy cảnh quan và đất đai xung quanh. Tro núi lửa có thể phủ kín cây cối, phá hủy mùa màng và gây nhiễm bẩn nguồn nước.

- Tạo ra các hình thái địa lý mới: Sau mỗi lần phun trào, dung nham và tro có thể tạo thành các hòn đảo mới, núi mới, hoặc những thay đổi trong cảnh quan như các miệng núi lửa (caldera) và các con sông lava.

3. Tác động đến hệ sinh thái:

- Hủy hoại hệ sinh thái xung quanh: Phun trào có thể phá hủy hoặc làm giảm sự sống của động thực vật trong khu vực lân cận. Tro và dung nham nóng chảy có thể giết chết cây cối, động vật và phá hủy môi trường sống của chúng.

- Tái sinh sinh học: Mặc dù tác động tiêu cực, nhưng sau mỗi vụ phun trào, các khu vực bị ảnh hưởng có thể trở thành nền tảng cho sự tái sinh sinh học.

4. Tác động đến nguồn nước:

- Nhiễm độc nguồn nước: Tro và các chất hóa học từ núi lửa có thể rơi xuống và làm ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến động vật thủy sinh và khiến nước trở nên không thể sử dụng cho con người.

- Ngập lụt do mưa axit: Khi lưu huỳnh điôxít (SO₂) và các khí khác kết hợp với nước trong khí quyển, chúng tạo ra mưa axit, có thể làm hư hại các hồ, sông và các vùng đất nông nghiệp.

5. Tác động lâu dài:

- Biến đổi khí hậu: Dù tác động dài hạn của núi lửa đối với khí hậu trái đất không quá mạnh mẽ so với các yếu tố khác, nhưng những vụ phun trào lớn có thể dẫn đến sự thay đổi trong nhiệt độ và lượng mưa trong vài năm, tạo ra ảnh hưởng lớn đến nông nghiệp và các hệ sinh thái.