Góc nhìn tuần qua: Thách thức và cơ hội từ “kinh tế tuần hoàn nước

Nguyên nhân đến từ biến đổi khí hậu, đô thị hóa, khai thác quá mức và ô nhiễm. Việt Nam chỉ có 40% lượng nước nội sinh, còn lại phụ thuộc nguồn ngoài lãnh thổ, chủ yếu từ Mê Kông và Hồng. Thủy điện thượng nguồn làm thay đổi dòng chảy, giảm phù sa, đe dọa an ninh lương thực và sinh kế hàng chục triệu nông dân.

Ô nhiễm nước mặt cũng ở mức báo động khi hàng chục triệu tấn chất thải nông nghiệp, công nghiệp xả ra môi trường, nhiều sông hồ nội thành ô nhiễm nặng, suy giảm đa dạng sinh học và ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng. Ngân hàng Thế giới cảnh báo nếu quản lý kém, Việt Nam có thể mất 6% GDP vào năm 2035.

Trong bối cảnh đó, “kinh tế tuần hoàn nước” trở thành hướng đi tất yếu. Israel, Singapore, Mỹ đã thành công với tái sử dụng nước thải, tiết kiệm và tuần hoàn trong nông nghiệp, công nghiệp. Việt Nam cũng bắt đầu chuyển động: Luật Tài nguyên nước 2023 lần đầu tiên quy định rõ yêu cầu tiết kiệm, tái sử dụng và tuần hoàn nước. Một số dự án thí điểm tại TP.HCM đã biến nước thải thành nguồn tưới cây, rửa đường, cấp cho công nghiệp.

Để tạo đột phá, Việt Nam cần đẩy mạnh hợp tác xuyên biên giới, quy hoạch lại hồ chứa, đầu tư xử lý nước thải, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ tái chế, và thúc đẩy nông nghiệp tiết kiệm nước. Song song, giáo dục và truyền thông cộng đồng về tiết kiệm, bảo vệ nguồn nước cũng đóng vai trò then chốt.

Nguy cơ khủng hoảng nước là có thật, nhưng nếu biết tận dụng cơ hội từ kinh tế tuần hoàn, Việt Nam không chỉ bảo đảm an ninh nguồn nước mà còn mở ra hướng phát triển bền vững cho tương lai.

[Góc nhìn tuần qua]: Nước sông Tô Lịch trở lại màu trong xanh “hành trình hồi sinh những dòng sông ô nhiễm”