Biến đổi khí hậu gây ra những mối đe dọa kỉ lục tới sự sống nhân loại

Báo cáo thứ 9 của Lancet Countdown về sức khỏe và sự cố khí hậu cho thấy người dân trên khắp thế giới đã và đang phải đối mặt với những mối đe dọa chưa từng có về sức khỏe do biến đổi khí hậu nhanh chóng.

Theo báo cáo, nhiều khả năng năm 2024 sẽ vượt qua năm 2023 và trở thành năm nóng nhất trong lịch sử, trong đó các hình thái thời tiết như nắng nóng, hỏa hoạn, hạn hán và bão lũ xảy ra thường xuyên với sức tàn phá lớn.

Trong số 15 chỉ số mà các chuyên gia theo dõi trong 8 năm qua, 10 chỉ số đã đạt đến kỷ lục mới đáng lo ngại, trong đó có tình trạng thời tiết khắc nghiệt ngày càng gia tăng.

Tiến sĩ Marina Romanello - Giám đốc điều hành của Lancet Countdown tại trường University College London - cảnh báo: "Năm 2023 đã phá vỡ kỷ lục về biến đổi khí hậu với những đợt nắng nóng khắc nghiệt, các sự kiện thời tiết chết người và nhiều vụ cháy rừng tàn khốc ảnh hưởng đến người dân trên khắp thế giới. Không có cá nhân hay nền kinh tế nào trên Trái đất miễn nhiễm với các mối đe dọa sức khỏe do biến đổi khí hậu".

Báo cáo đánh giá thường niên trên tạp chí The Lancet chỉ ra rằng: Bão cát và bụi ngày càng xảy ra thường xuyên hơn, làm tăng 31% số người tiếp xúc với nồng độ hạt bụi cao nguy hiểm. Các kiểu mưa thay đổi và nhiệt độ tăng cao tạo điều kiện cho các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, sốt rét phát triển, nâng nguy cơ lây nhiễm lên 46% với muỗi Aedes albopictus và 11% với muỗi Aedes aegypti.

Cùng với đó, hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa lớn, hạn hán kéo dài đang trở thành phổ biến hơn, làm tăng 61% nguy cơ gặp phải các sự kiện đe dọa tính mạng.

Báo cáo nêu rõ: "Thời tiết khắc nghiệt và tác động đến sức khỏe liên quan đến biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến năng suất lao động, trong đó việc tiếp xúc với nhiệt độ cao có thể gây ra tổn thất kỷ lục lên tới 512 tỷ giờ lao động tiềm năng vào năm 2023, tương đương 835 tỷ USD về tổn thất thu nhập tiềm năng".

Báo cáo phát hiện rằng vào năm 2023, hạn hán khắc nghiệt kéo dài ít nhất một tháng đã ảnh hưởng đến 48% diện tích đất toàn cầu. Trong khi đó, con người phải đối mặt với 50 ngày nhiệt độ tăng cao đe dọa sức khỏe chưa từng có. Kết quả là thêm 151 triệu người tại 124 quốc gia phải đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực từ trung bình đến nghiêm trọng, có nguy cơ bị suy dinh dưỡng và hàng loạt tác hại sức khỏe khác.

Số ca tử vong do nhiệt độ cao ở những người trên 65 tuổi tăng kỷ lục 167% so với số ca tử vong trong những năm 1990, cao hơn đáng kể so với mức tăng 65% dự kiến ​​nếu nhiệt độ không thay đổi. Nhiệt độ cao cũng dẫn đến kỷ lục 6% số giờ mất ngủ vào năm 2023, so với mức trung bình trong giai đoạn 1986 - 2005. Tình trạng ngủ kém có tác động tiêu cực sâu sắc đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

Các tác giả của nghiên cứu kêu gọi chuyển hướng đầu tư từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch, hiệu quả năng lượng để bảo vệ sức khỏe và sinh kế của con người.

Tiến sĩ Romanello nhấn mạnh: "Chúng tôi thấy các nguồn tài chính tiếp tục được đầu tư vào chính những thứ làm suy yếu sức khỏe của chúng ta. Việc chuyển hướng sử dụng hàng nghìn tỷ USD cho công nghiệp nhiên liệu hóa thạch hoặc trợ cấp cho ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch hàng năm sẽ mang lại cơ hội để thực hiện quá trình chuyển đổi công bằng, bình đẳng sang năng lượng sạch và hiệu quả năng lượng, cũng như một tương lai lành mạnh hơn, cuối cùng mang lại lợi ích cho nền kinh tế toàn cầu”.